«ΑΝαβάθμιση εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Λυμάτων για τη διαχείριση των αυΞανόμενων αναγκών και τη μείωσΗ του λειτουργικού κόστους» ΑΝΕΛΙΞΗ, Χρηματοδότηση: Πρόγραμμα Συνεργασίας INTERREG Ελλάδα - Κύπρος, 2021 – Σήμερα, Επιστημονικά Υπεύθυνος: Π. Γκίκας

Το έργο ΑΝΕΛΙΞΗ (www.anelixi.tuc.gr) έχει ως στόχο την αναβάθμιση δύο υπερφορτωμένων Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ), με χρήση καινοτομικών τεχνολογιών, έτσι ώστε οι ΕΕΛ να μπορέσουν να δεχτούν αυξημένο φορτίο εισόδου, με παράλληλη μείωση της ενεργειακής δαπάνης, και εν γένει του κόστους λειτουργίας. Πρόκειται για τις ΕΕΛ Μάρπησσας Πάρου και Κυπερούντας της Επαρχία Λεμεσού. Και οι δύο ΕΕΛ λειτουργούν πλησίον των ορίων σχεδιασμού, ενώ προγραμματίζεται επέκταση του αποχετευτικού δικτύου, και άρα αύξηση της εισερχόμενης υδραυλικής παροχής και φορτίου BOD.

Η καινοτομικότητα του έργου έγκειται στην πρώιμη απομάκρυνση στερεών και σωματιδιακού BOD από τα λύματα, με χρήση ειδικού τύπου φίλτρων (μικροσχάρες/ αυτοκαθαριζόμενα αμμόφιλτρα ανοδικής ροής/δισκοειδείς υφασμάτινοι ηθμοί), πριν αυτά εισέλθουν στην δεξαμενή αερισμού. Με τον τρόπο αυτό μειώνεται η συνολική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας κατά 30-35%. Με την ολοκλήρωση του έργου η κάθε ΕΕΛ θα δύναται να επεξεργάζεται αυξημένα φορτία εισόδου και να παράγει ανακτημένο νερό κατάλληλο για εφαρμογές άρδευσης. Τα παραγόμενα βιοστερεά (ιλύς) έχουν συγκέντρωση σε στερεά τουλάχιστον 40% και είναι ιδανικά για την παραγωγή εδαφοβελτιωτικού ή για ενεργειακή αξιοποίηση. Παράλληλα, το έργο θα αναβαθμίσει το περιβάλλον, τόσο λόγω της ανάσχεσης απόρριψης ατελώς επεξεργασμένων εκροών, όσο και λόγω της επαναχρησιμοποίησης νερού. 

Οι δύο εγκαταστάσεις αναμένεται να λειτουργήσουν ως πιλότοι για την διάδοση της τεχνολογίας που θα παραχθεί. Επίσης, από τα δεδομένα λειτουργίας που θα συλλεχθούν θα μοντελοποιηθεί η διεργασία, ώστε να δημιουργηθεί ένα εργαλείο σχεδιασμού, που θα χρησιμοποιηθεί για τον σχεδιασμό και την κατασκευή νέων εγκαταστάσεων. Άμεσα επωφελημένες θα είναι οι δύο ΕΕΛ και οι κάτοικοι και οι επισκέπτες των περιοχών που εξυπηρετούνται από τις ΕΕΛ. Ωφελημένες θα είναι επίσης οι δημόσιες επιχειρήσεις ύδρευσης-αποχέτευσης, το ευρύ κοινό, τοπικές και εθνικές αρχές, καθώς και φορείς που θα αναπτύξουν και να εξάγουν την τεχνολογία (πανεπιστήμια, κοινοπραξίες, κλπ).

Οι επιμέρους στόχοι του έργου συνοψίζονται ως εξής:

  • Προστασία του περιβάλλοντος.
  • Αναβάθμιση οικοσυστημάτων και τοπικών οικισμών
  • Αποτελεσματικότερη επεξεργασία λυμάτων και χρήση πόρων (νερού) και ενέργειας. Αναμένεται μείωση ενεργειακής κατανάλωσης 35% και καλύτερη ποιότητα εκροής.
  • Καινοτομία στην επεξεργασία υγρών αποβλήτων τοπικών ΕΕΛ με ανάπτυξη & εφαρμογή νέων τεχνολογιών.
  • Εξοικονόμηση ενέργειας, βιωσιμότητα και προστιθέμενη αξία για τις ΕΕΛ, κοινωνικό-οικονομικά οφέλη, από την βελτιωμένη δυναμικότητα και τη μείωση του λειτουργικού κόστους.
  • Επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων λυμάτων για άρδευση, μείωση της εκμετάλλευσης των υπόγειων υδάτων.
  • Ανακύκλωση των βιοστερεών για παραγωγή εδαφοβελτιωτικού ή βιοαερίου.
  • Διάχυση των ευρημάτων σε φορείς  - Προώθηση μεθοδολογιών για τη βελτίωση της αποδοτικότητας ΕΕΛ.
  • Κεφαλαιοποίηση εμπειρίας και ανάπτυξη μοντέλων για τη αναπαραγωγή του έργου σε συναφείς περιοχές.